පැතිකුදය යනු කොදු ඇටපෙළේ ඇතිවන ත්‍රිමානාත්මක සහ ව්‍යුහාත්මක අසාමාන්‍යතාවයයි. බාහිරින් බැලූ කල කොදුඇටපෙළ එක් පසකට වක්‍ර වීමක් පෙන්නුම් කරයි. මෙය වැඩි වශයෙන්ම දක්නට ලැබෙන්නේ කුඩා ළමුන්ගේ හෝ නව යොවුන් වියෙහි දරුවන්ගේය. මෙහි පැතිරීම හා බලපෑම වැඩි වශයෙන් බලපාන්නේ පිරිමි ළමුන්ට වඩා ගැහැණු දරුවන් සඳහාය. කොදුඇටපෙළ එක් පසකට වක්‍ර වීමත් සමගම කොදුඇටපෙළෙහි කශේරුකා (vertebrae) එක් පසකට භ්‍රමණය (rotate) වීමට පටන් ගනී. එවිට ඉළ ඇට කූඩුව (ribcage) උරස් අස්ථිය (scapula) සමඟ එක් පසකින් කැපී පෙනෙන ලෙස පිටතට නෙරායාමක් පෙන්නුම් කරයි. මෙසේ කොදුඇටපෙළෙහි ව්‍යුහය වෙනස් වීමත් සමගම, පහත ආකාරයට මිනිස් දේහයේ බාහිර වෙනස්කම් හටගනී.
1.ඉණ මට්ටමේ අසමානතාවය සමග උකුලේ එක් පැත්තක් අසාමාන්‍ය ලෙස ඉහළට උස් ව පිහිටයි.
(Pelvic asymmetry)
(Shoulder asymmetry)
(Scapular prominence)
(Asymmetrical arm gap)
(Rib hump/ Rib prominence)
(Asymmetrical vertical alignment)
ඔබේ දරුවා කොන්දේ වේදනාවකින් පෙළෙනවා නම්, දෙමව්පියන් වන ඔබ මේ රෝගී තත්ත්වය හා ශරීර වෙනස්කම් පිළිබඳ අවබෝධයක් ලබා සිටීම ඉතා වැදගත් වේ. එමගින් දරුවන්ගේ වර්ධනයට සමගාමිව සීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වන මෙම පැතිකුද තත්ත්ව හදුනාගෙන, ඒවාට මූලික ප්‍රතිකාර ලබා එම තත්ත්ව මගහරවා ගැනීමට හැකියාව ලැබේ. එමෙන්ම, බරපතල ලෙස වර්ධනය වන පැතිකුද තත්වයන් වලදී ස්වසන පද්ධතියේ ක්‍රියාකාරීත්වයට පවා ගැටලු ඇතිවිය හැක. ඔබේ දරුවාට පැතිකුදය තිබේදැයි නිවසේදීම පරීක්ෂා කල හැක. ඉහත රූපයේ ආකාරයට දණහිස් නොනමා ඉදිරියට නැමීමට සලස්වා අසමානතාවක් ඇත්නම් අදාළ වෛද්‍යවරයකු වෙත හැකි ඉක්මනින් යොමුකල යුතු වේ.
ගැහැණු දරුවන්ගේ ඉතා වැදගත් කාරණය වන්නේ ඔවුන් වැඩිවියට පත්වීමට ආසන්නයේ ඉතා සීඝ්‍ර දේහ වර්ධන වේගයක් පෙන්නුම් කිරීමයි. ඒ හේතුවෙන් පැතිකුද තත්ත්වයක් තිබුණහොත් මෙම කාල සීමාවේදී එය ඉතා සීඝ්‍රයෙන් වර්ධනය වේ. එමනිසා වැඩිවියට පත්වීමට පෙර හෝ වැඩිවියට පත්වන කාලසීමාවේදී මෙම රෝගී තත්ත්වය හඳුනාගෙන කඩිනම් ප්‍රතිකාර සඳහා යොමුවීම ඉතා වැදගත් වේ.
පැතිකුදය ඇතිවන හේතු සහ එහි වර්ගීකරණය
පැතිකුදය එය හටගන්නා හේතුව මත පහත ආකාරයට වර්ගීකරණය කළ හැක.
මෙයින් පළමුවෙන් සදහන් කළ වර්ග 3 වැඩි වශයෙන් ළමුන් හා සම්බන්ධ පැතිකුද තත්වයන්ය.
හේතුවක් නොදන්නා පැතිකුදය (Idiopathic scoliosis)
මෙම පැතිකුද වර්ගය හටගන්නා හේතුව නොදන්නා අතර ඉතා බහුලව දක්නට ලැබෙන වර්ගයයි. එය හටගන්නා වයස් පරතරය අනුව වර්ග 3කට බෙදිය හැක.
1) ළදරු අවදියේ හටගන්නා පැතිකුදය (Infantile Idiopathic Scoliosis) – 0.5%
මෙය උපතේ සිට අවුරුදු 3ත් අතර ළදරුවන්ගේ හටගන්නා පැතිකුද තත්ත්ව වන අතර වෙනත් උපතින්ම හටගන්නා ආබාධ නොමැති අවස්ථාවලදී හඳුනාගනී.
2) බාල අවදියේ හටගන්නා පැතිකුදය (Juvenile Idiopathic Scoliosis) – 10.5%
මෙම පැතිකුද තත්වය අවුරුදු 4ත් 10ත් අතර බාල දරුවන්ගේ හටගන්නා අතර වැඩි වශයෙන් පිරිමි දරුවන්ගේ දක්නට ලැබේ. මෙම පැතිකුද තත්ත්වය වැඩි වශයෙන් උරස් ප්‍රදේශයේ ඇතිවන අසාමාන්‍යතාවක් ලෙස දක්නට ලැබේ. එමනිසා මෙම තත්ත්වයට ප්‍රතිකාර නොකළහොත් බරපතල ලෙස හෘදය හා පෙනහලු වලට බලපානු ඇත.
3) නව යොවුන් වියෙහි හටගන්නා පැතිකුද(Adolescent Idiopathic Scoliosis) – 89%
මෙය දරුවන්ගේ ඉතාමත් බහුලවම හටගන්නා පැතිකුද තත්ත්වය වන අතර අවුරුදු 10ත් 18ත් අතර කාලයේදී (අස්ථි පරිණතභාවයට පත් වීමට පෙර) හටගනී. ගැහැනු දරුවන්ගේ බහුලව දක්නට ලැබෙන අතර, 4 – 5% ක ප්‍රමාණයක නව යොවුන් දරුවන්ගේ මෙය හටගනී. කළින් සදහන් කළ පරිදි වැඩිවියට පත්වන අවදියේ මෙය සීඝ්‍ර ලෙස වර්ධනය වේ.
මාංශපේෂි හා ස්නායු පද්ධතියේ වෙනස්කම් නිසා හටගන්නා පැතිකුදය (Neuromuscular scoliosis)
කොදුඇටපෙළ ශක්තිමත්ව සහ ස්ථාවරව තබාගැනීමට උපකාර වන මාංශපේෂි නිසි ආකාරව ක්‍රියා නොකරන රෝගී අවස්ථාවලදී මෙම පැතිකුද තත්ත්වය හටගනී. එනම්, කොදුඇටපෙළ ශක්තිමත්ව තබාගන්නා මාංශපේෂි දුර්වල වූ අවස්ථාවල හෝ ඒවා ප්‍රමාණය ඉක්මවා තද වූ අවස්ථාවල මෙම පැතිකුදය හටගනී. එය පහත දැක්වෙන රෝගී අවස්ථාවලදී හටගත හැකිය.
ස්නායු ආශ්‍රිත රෝග
මාංශපේෂි ආශ්‍රිත රෝග;
Saru FM Media
