2025 මැයි 08 – 2024 අංක 44 දරන රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණ පනතේ 53(1) වගන්තිය ප්‍රකාරව 2025 වසරේ පළමු කාර්තුවට අදාළ රජයේ මූල්‍ය කාර්ය සාධන වාර්තාව පසුගියදා අමාත්‍ය මණ්ඩලය විසින් සැලකිල්ලට භාජනය කරන ලදී. මෙම වාර්තාව මුදල්, ක්‍රම සම්පාදන සහ ආර්ථික සංවර්ධන අමාත්‍ය ලෙස ජනාධිපතිතුමා විසින් ඉදිරිපත් කර ඇත. ඊට අනුව ශ්‍රී ලංකා රජයේ 2025 වසරේ ප්‍රථම කාර්තුවේ මූල්‍ය කාර්ය සාධනය අනුව රුපියල් බිලියන 498.28ක පරතරයක් වාර්තා කර තිබේ.
2025 මාර්තු 31 දිනෙන් අවසන් වූ පළමු කාර්තුව සඳහා වන මෙම වාර්තාව, 2024 අංක 44 දරන රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණ පනතේ නියමයන්ට අනුකූලව, කාර්තුව අවසන් වී දින 45ක් ඇතුළත එනම් 2025 මැයි 15 දිනට පෙර අමාත්‍ය මණ්ඩලය වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිතව තිබිණි. මෙම වාර්තාව 2025 වාර්ෂික අයවැය ඇස්තමේන්තුවල දක්වා ඇති වර්ගීකරණයන් මත පදනම්ව සකස් කර ඇති අතර, 2025 ජනවාරි 01 සිට මාර්තු 31 දක්වා කාලය තුළ සියලුම විශේෂ වියදම් ඒකක, අමාත්‍යාංශ, දෙපාර්තමේන්තු සහ දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාල මගින් වාර්තා කරන ලද සමුච්චිත ආදායම් සහ වියදම් පිළිබඳ තොරතුරු ඇතුළත් වේ.
2025 පළමු කාර්තුවේ රජයේ ආදායම
2025 වසරේ පළමු කාර්තුව තුළ ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් උපයා ගත් මුළු ආදායම රුපියල් බිලියන 1,064.66ක් ලෙස වාර්තා වී ඇත. මෙය ප්‍රධාන ආදායම් මාර්ග හතරකින් සමන්විත වේ.
ප්‍රධානතම ආදායම් මාර්ගය වන්නේ බදු ආදායම වන අතර, එය රුපියල් බිලියන 970.58ක් ලෙස වාර්තා වී ඇත. මෙය මුළු ආදායමෙන් 91% කට ආසන්න ප්‍රමාණයකි. බදු නොවන ආදායම් ද සැලකිය යුතු ප්‍රමාණයක් උපයා ඇති අතර එය රුපියල් බිලියන 87.26ක් ලෙස වාර්තා වේ. මෙය මුළු ආදායමෙන් 8.2% ක පමණ ප්‍රතිශතයකි.
එමෙන්ම ප්‍රාග්ධන ආදායම් වශයෙන් රුපියල් බිලියන 5.77ක් ද, ප්‍රදාන වශයෙන් රුපියල් බිලියන 1.05ක් ද උපයා ගෙන ඇත. මෙම ආදායම් මූලාශ්‍ර දෙකම සාපේක්ෂව අඩු මට්ටමක පවතින අතර, පිළිවෙලින් මුළු ආදායමෙන් 0.54% ක් සහ 0.1% ක් පමණ වේ.
2025 පළමු කාර්තුවේ රජයේ වියදම්
2025 වසරේ පළමු කාර්තුව තුළ දරන ලද මුළු වියදම රුපියල් බිලියන 1,562.94ක් ලෙස වාර්තා වී ඇත. මෙම වියදම් ප්‍රධාන කාණ්ඩ දෙකකට වර්ගීකරණය කර ඇත.
පුනරාවර්තන වියදම් රුපියල් බිලියන 1,226.55ක් වන අතර, එය මුළු වියදමෙන් 78.5% ක් පමණ වේ. පුනරාවර්තන වියදම් යටතට වැටුප් හා වේතන, සේවා සැපයීම, ප්‍රවාහන වියදම්, නඩත්තු වියදම්, පොලී ගෙවීම් සහ සහනාධාර ආදිය ඇතුළත් වේ.
ප්‍රාග්ධන වියදම් (රාජ්‍ය ණය ආපසු ගෙවීම් ඇතුළුව) රුපියල් බිලියන 336.39ක් ලෙස වාර්තා වී ඇති අතර, එය මුළු වියදමෙන් 21.5% ක් පමණ වේ. ප්‍රාග්ධන වියදම් යටතට ප්‍රාග්ධන වත්කම් අත්පත් කර ගැනීම්, යටිතල පහසුකම් සංවර්ධන ව්‍යාපෘති සඳහා වන වියදම්, රාජ්‍ය ණය ආපසු ගෙවීම් ආදිය ඇතුළත් වේ.
මූල්‍ය පරතරය
2025 වසරේ පළමු කාර්තුව තුළ රජයේ මුළු ආදායම රුපියල් බිලියන 1,064.66ක් වන අතර, මුළු වියදම රුපියල් බිලියන 1,562.94ක් වේ. මෙය රුපියල් බිලියන 498.28ක මූල්‍ය පරතරයක් පෙන්නුම් කරන අතර, එය අයවැය හිඟයක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. මෙම පරතරය පියවා ගැනීම සඳහා රජය විසින් දේශීය හා විදේශීය ණය ලබා ගැනීමට හෝ වෙනත් මූල්‍ය උපක්‍රම භාවිතා කිරීමට සිදුවනු ඇත.
වාර්තාවේ වැදගත්කම
මෙම මූල්‍ය කාර්ය සාධන වාර්තාව 2024 අංක 44 දරන රාජ්‍ය මූල්‍ය කළමනාකරණ පනතේ 53(1) වගන්තිය ප්‍රකාරව අනිවාර්ය වාර්තාවක් වන අතර, රජයේ මූල්‍ය කළමනාකරණය පිළිබඳ වගවීම සහ විනිවිදභාවය සහතික කිරීම සඳහා වැදගත් වේ. මෙවැනි වාර්තා කාර්තුමය පදනමක් මත අමාත්‍ය මණ්ඩලය වෙත ඉදිරිපත් කිරීම තුළින් රජයේ ආදායම් එකතු කිරීමේ හා වියදම් කළමනාකරණයේ ප්‍රගතිය නිරන්තරයෙන් අධීක්ෂණය කිරීමට හැකියාව ලැබේ.
මෙම වාර්තාව 2025 වසරේ පළමු කාර්තුවේ මූල්‍ය කාර්ය සාධනය පිළිබඳ සමස්ත චිත්‍රයක් ලබා දෙන අතර, අයවැය ක්‍රියාත්මක කිරීමේ ප්‍රගතිය ඇගයීමට ද, ඉදිරි කාර්තු සඳහා අවශ්‍ය වෙනස්කම් සහ ගැලපීම් සිදු කිරීමට ද අත්‍යවශ්‍ය මෙවලමක් වේ.
ආර්ථික විශ්ලේෂකයන්ගේ අදහස් අනුව, පළමු කාර්තුවේ වාර්තා වූ රුපියල් බිලියන 498.28ක අයවැය හිඟය සැලකිය යුතු මට්ටමක පවතින අතර, වසර පුරා මෙම ප්‍රවණතාව අඛණ්ඩව පැවතුනහොත් වාර්ෂික අයවැය ඉලක්ක සපුරා ගැනීමට අභියෝගාත්මක විය හැකිය. එබැවින්, ඉදිරි කාර්තු තුළ ආදායම් එකතු කිරීමේ ක්‍රියාවලිය ශක්තිමත් කිරීම සහ අනවශ්‍ය වියදම් පාලනය කිරීම කෙරෙහි වැඩි අවධානයක් යොමු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය වනු ඇත.
Saru FM Media
