මුතුරාජවෙල අඩවිය භාර වනජීවී අඩවි ආරක්ෂක ටෙනිසන් ප්‍රියවර්ධන මහතාගේ ප්‍රකාශයට අනුව, විදේශීය රටකින් මුහුදු මාර්ගයෙන් ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ ඇතැයි සැලකිය හැකි කහ පාට සහ කළු පාට ඉබ්බන් දෙදෙනකු මෙරට මුහුදු තීරයේදී ප්‍රථම වරට හමුවී තිබේ.
මෙම ඉබ්බන් විශේෂ දෙකම ශ්‍රී ලංකාවේ මීට පෙර හමුවූ බවට කිසිදු සාක්ෂියක් නොමැති බවත්, මෙරට මුහුදු තීරයේදී මෙම සතුන් සොයා ගැනීමට හැකි වූයේ ප්‍රථම වරට වන බැවින් මෙය විශේෂිත අවස්ථාවක් බවත් ප්‍රියවර්ධන මහතා පෙන්වා දී ඇත.
වනජීවී පනත යටතේ ඕනෑම රටක ජීවීන් හඳුනාගැනීමට සහ ඔවුන්ගේ අනන්‍යතාවන් තහවුරු කරගැනීමට අවශ්‍ය නීතිමය බලතල ඇති බැවින්, මේ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර පියවර ගැනීමට වනජීවී නිලධාරීන් කටයුතු කර ඇත. මෙම ඉබ්බන් දෙදෙනා මෙරට මුහුදු සාගරයේ සිටීම සම්බන්ධව බෙල්ලන්විල පශු වෛද්‍ය ඒකකය වෙත යැවීමටත්, අදාළ සතුන් කුමන විශේෂයකට අයත්ද යන්න හඳුනාගැනීමටත් එම බෙල්ලන්විල අත්දැකීම් බහුල පශු වෛද්‍යවරයාට නියෝගයක් නිකුත් කරන ලෙස ඉල්ලා වනජීවී අඩවි ආරක්ෂක ටෙනිසන් ප්‍රියවර්ධන මහතා පසුගිය අප්‍රේල් 29 වැනි දින මීගමුව අතිරේක මහෙස්ත්‍රාත් සුදර්ශිමා ප්‍රේමරත්න මහත්මිය හමුවේ කරුණු දක්වා ඇත.
වනජීවී නිලධාරීන්ගේ ප්‍රාථමික පරීක්ෂණවලින් හෙළිවන ආකාරයට කහ පාට ඉබ්බා කිලෝග්‍රෑම් 40ක් පමණ බර වන අතර, ඔහු “ඩයිගර් ටෝටිස්” (කොටි ඉබ්බෙක්) ලෙස හැඳින්වෙන විශේෂයට අයත් විය හැකි බවට සැක කෙරේ.
මෙම විශේෂය ප්‍රධාන වශයෙන් අප්‍රිකානු සහ සීෂෙල්ස් යන රටවල ජීවත් වන බව වාර්තා වී ඇත.
ලැබී ඇති තොරතුරු අනුව, මෙම කහ පාට ඉබ්බා පිටිපන ප්‍රදේශයේ සිට බටහිරට කිලෝමීටර් 15-20ක් පමණ දුරින් මුහුදේ පාසි ගොඩක සිට පාවෙමින් සිටියදී පිටිපන ධීවරයන් විසින් අල්ලාගෙන ඇත. ඔවුන් මෙම ඉබ්බාව ත්‍රිවිධ හමුදාවේ නිලධාරියකුට භාරදී ඇති අතර, පසුව වනජීවී නිලධාරීන් විසින් පිටිපන දූව ප්‍රදේශයේදී මෙම ඉබ්බාව භාරගෙන ඇති බව වාර්තා වේ.
අනෙක් අතට, කළු පාට ඉබ්බාව කොළඹ වරායේ සිට බටහිරට කිලෝමීටර් 25-30ක් පමණ දුරින් මත්ස්‍ය අස්වැන්න එකතු කරමින් සිටි ධීවරයකු විසින් මුහුදේ පාවෙමින් සිටියදී අල්ලාගෙන ඇත. වාර්තා වන ආකාරයට, ධීවරයා පසුව පිටිපන මාළු ලෙල්ලමේදී මෙම ඉබ්බා අලෙවි කිරීමට සූදානම් කර තිබියදී, අවබෝධයක් ඇති පුද්ගලයකු විසින් මෙම ඉබ්බාව මිලදී ගෙන පුංගාල්පිටිය පොලිසියට භාරදී ඇත. එම ඉබ්බා පුංගාල්පිටිය පොලිසිය මගින් වනජීවී නිලධාරීන්ට භාරදී ඇත.
විශේෂඥයන්ගේ ප්‍රාථමික නිරීක්ෂණ අනුව, මෙම ඉබ්බන් දෙවර්ගයම ලංකාවෙන් පළමුවරට හමු වූ බව තහවුරු වන අතර, මෙම විශේෂ දෙකම ලංකාවට ආවේණික සත්ත්ව විශේෂ නොවන බවද නිලධාරීන් විසින් සඳහන් කර ඇත. කෙසේ වෙතත්, මෙම සතුන් කෙසේ ශ්‍රී ලංකාවේ මුහුදු තීරයට පැමිණියේද යන්න තවමත් පැහැදිලි නැත. විශේෂඥයන්ගේ මතය අනුව, මෙම සතුන් නැව් මගින් ප්‍රවාහනය කරන අවස්ථාවක මුහුදට වැටී හෝ නැතහොත් මුහුදු ප්‍රවාහ මගින් මෙරටට පැමිණීමට ඉඩ ඇත.
මීගමුව අතිරේක මහෙස්ත්‍රාත් සුදර්ශිමා ප්‍රේමරත්න මහත්මිය විසින් මෙම සිද්ධිය වැඩිදුර විමර්ශනය සඳහා 2025 මැයි 20 වැනි දිනට නැවත කැඳවීමට නියම කර ඇත. එතෙක් මෙම ඉබ්බන් වනජීවී දෙපාර්තමේන්තුවේ රැකවරණය යටතේ තබා ගැනීමට නියෝග කර ඇති අතර, ඔවුන්ගේ විශේෂය නිශ්චිත වශයෙන් හඳුනාගැනීම සඳහා අවශ්‍ය පරීක්ෂණ පැවැත්වීමට ද නියෝග කර ඇත.
වනජීවී නිලධාරීන්ගේ පැහැදිලි කිරීම් අනුව, මෙවැනි විදේශීය සත්ත්ව විශේෂ ශ්‍රී ලංකාවේ පරිසර පද්ධතියට හඳුන්වා දීම සැලකිය යුතු අවදානමක් ඇති කළ හැකි අතර, ඒ නිසා මෙම ඉබ්බන් සම්බන්ධයෙන් ගැඹුරු පර්යේෂණ සිදු කිරීම අත්‍යවශ්‍ය බව ඔවුන් පෙන්වා දෙයි.
මෙම ඉබ්බන් දෙදෙනා සම්බන්ධයෙන් කරුණු අනාවරණය වීමත් සමග, දේශීය සහ විදේශීය සත්ත්ව විද්‍යාඥයන් මෙම අවස්ථාව පිළිබඳව සැලකිය යුතු උනන්දුවක් දක්වා ඇති අතර, මෙම සතුන් ශ්‍රී ලංකාවේ මුහුදු තීරයට පැමිණීම සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර අධ්‍යයනය කිරීමට උනන්දුවක් දක්වා ඇත.
පරිසරවේදීන්ගේ අදහස අනුව, ගෝලීය උෂ්ණත්වය ඉහළ යාම සහ මුහුදු ප්‍රවාහයන්හි වෙනස්කම් හේතුවෙන් විදේශීය සත්ත්ව විශේෂ තම සාමාන්‍ය වාසස්ථානවලින් පිටතට යාම වැඩි වී ඇති අතර, මෙම ඉබ්බන් දෙදෙනාගේ පැමිණීම ද එවැනි කාලගුණික විපර්යාසයන්ගේ ප්‍රතිඵලයක් විය හැකි බව ඔවුන් පෙන්වා දෙයි.
වනජීවී සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව විසින් මහජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ, මෙවැනි අසාමාන්‍ය හෝ විදේශීය සත්ත්ව විශේෂ මුහුදු තීරයේදී හෝ වෙරළ ප්‍රදේශවලදී දක්නට ලැබුණහොත්, ඔවුන් අල්ලා ගැනීමට හෝ වෙළඳාම් කිරීමට උත්සාහ නොකර, වහාම අදාළ බලධාරීන් දැනුවත් කරන ලෙසයි. මෙම සතුන් විදේශීය විශේෂයක් වන අතර, ඔවුන් මෙරට පරිසර පද්ධතියට නුහුරු විය හැකි බැවින්, මෙවැනි සත්ත්ව විශේෂ නිසි ලෙස හඳුනාගෙන කළමනාකරණය කිරීම ඉතා වැදගත් බව ඔවුන් අවධාරණය කරයි.
Saru FM Media
