පාප්වහන්සේ තනතුරට ඇමරිකානුවෙකු තේරීම පසුපස ට්‍රම්ප්ගේ අප්‍රකට කාර්යභාරයක්

පාප් ෆ්‍රැන්සිස්ගේ අභාවයෙන් පසු පැවැත්වෙන පාප් තේරීමේ සමුළුවට ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප්ගේ සබඳතා පිළිබඳව පුළුල් විමර්ශනයක් මෑතදී සිදු කර ඇත. පාප් ෆ්‍රැන්සිස් අප්‍රේල් 21 වන දින වයස 88දී අභාවප්‍රාප්ත වූ අතර, එවකට සිට, මැයි 7 දින ආරම්භ වූ කාඩිනල්වරුන්ගේ සමුළුවට ට්‍රම්ප් සහ ඔහුගේ දේශපාලනික වැදගත්කම සෘජු සහ වක්‍ර ආකාරයෙන් බලපෑම් කරන ආකාරය පිළිබඳව විදෙස් මාධ්‍ය විශ්ලේෂණයක් සිදු කර ඇත.

මාධ්‍යවේදියෙකු විසින් කරන ලද ප්‍රශ්නයකට පිළිතුරු ලෙස, පාප් ෆ්‍රැන්සිස්ගේ අනුප්‍රාප්තිකයා පිළිබඳව තමන් කැමති කවුරුන්දැයි ට්‍රම්ප් විසින් විහිළුසහගතව “මම තමයි පාප් වීමට කැමති, ඒක තමයි මගේ පළමු තේරීම” යැයි ප්‍රකාශ කර ඇත. ඉන්පසු, ඔහු වඩාත් බරපතල ලෙස “නැහැ, මට කිසිම මනාපයක් නැහැ. නමුත් මම කිව යුතුයි, නිව්යෝක් නගරයෙන් පැමිණි ඉතා හොඳ කාඩිනල්වරයෙක් අපට සිටිනවා” යැයි කියා ඇත. මෙහිදී ඔහු නිව්යෝක් අගරදගුරු ටිමති ඩොලන් ගැන සඳහන් කරන බව පෙනේ. (කෙසේ වෙතත් අද තේරී පත්වූයේ වෙන කෙනෙකි)

කෙසේ වෙතත්, ට්‍රම්ප් කතෝලිකයෙකු නොවන බැවින් සහ සමුළුව සම්පූර්ණයෙන්ම කාඩිනල්වරුන් විසින් පමණක් පවත්වනු ලබන නිසා, ඔහුට මෙම තීරණ ගැනීමේ ක්‍රියාවලියට සෘජුව සම්බන්ධ වීමට නොහැකිය. කෙසේ වෙතත්, නිල තත්වයෙන් පිටත, ට්‍රම්ප් සහ ඔහු ආශ්‍රිත කණ්ඩායම් රෝමයේදී පවත්වන සමුළුවේ වාතාවරණයට බලපෑම් කිරීමට උත්සාහ කර ඇති ආකාරය පිළිබඳව සාක්ෂි රැසක් මතුව ඇත.

ට්‍රම්ප් සමඟ සම්බන්ධ අති රක්‍ෂණවාදී කතෝලික සංවිධාන

වාතිකානුවේ සිදුවන දේශපාලනික ක්‍රියාදාමයට බලපෑම් කිරීමට උත්සාහ කරන ප්‍රධාන කණ්ඩායම් වන්නේ ධනවත් අති රක්‍ෂණවාදී කතෝලික සංවිධාන වෙයි. මේවා අතර නාපා ආයතනය (Napa Institute) සහ සෝෆියා ආයතනය (Sophia Institute Press) වැනි සංවිධාන ප්‍රමුඛ වෙයි. මෙම සංවිධාන රෝමයේ සක්‍රීයව කටයුතු කරමින් තම වැඩපිළිවෙළ ප්‍රවර්ධනය කිරීමට උත්සාහ කර ඇත.

නාපා ආයතනය ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන ගණනක් වැය කරමින් රෝමයේ සුපිරි හෝටල්වල නවාතැන් ගනිමින්, කාඩිනල්වරුන් සමඟ ආහාර වේල ගනිමින්, සංග්‍රහ පවත්වමින් පාප් ෆ්‍රැන්සිස්ගේ අභාවයෙන් පසු මරණානුස්මරණ කාලය තුළ විවිධ ක්‍රියාකාරකම්වල නිරත වී ඇත. ට්‍රම්ප්ගේ රජය “මගේ ජීවිත කාලය තුළ මම දුටු වඩාත්ම ක්‍රිස්තියානි රජය” ලෙස නාපා ආයතනයේ සම-නිර්මාතෘ ටිම් බුශ් විස්තර කර ඇති අතර, සමහර සභිකයින් “නිවැරදි පාප්වරයෙක් ලැබුණහොත් සභාවට උදව් කිරීමට බිලියන ගණනක මුදලක් එකතු කළ හැකි” බව ප්‍රකාශ කර ඇත.

කාඩිනල් රේමන්ඩ් බර්ක් යනු ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් විසින් පැහැදිලිව අනුමත කරන ලද කාඩිනල්වරයෙකි. රේමන්ඩ් බර්ක් අති රක්‍ෂණවාදී කතෝලික දේවධර්මය අගය කරන අතර, පාප් ෆ්‍රැන්සිස්ගේ ප්‍රතිසංස්කරණවලට විරුද්ධව කටයුතු කර ඇත. ට්‍රම්ප් සහ බර්ක් අතර සබඳතාව ගැන සඳහන් වන නමුත්, ඒ පිළිබඳව රජයේ නිල ප්‍රකාශයක් නොමැත. අනෙක් අතට, ට්‍රම්ප් විහිළුවක් ලෙස තමන් “පාප් වීමට කැමතියි” යැයි පවසා ඇති අතර, පසුව නිව්යෝක් කාඩිනල් ටිමති ඩොලන් පිළිබඳව ඔහුගේ සහාය ප්‍රකාශ කර ඇත.

සමාජ මාධ්‍ය හරහා වන බලපෑම්

ට්‍රම්ප් පසුගියදා තමාව පාප්වරයෙකු ලෙස පෙන්වන කෘත්‍රිම බුද්ධිය (AI) මගින් නිර්මාණය කරන ලද රූපයක් සමාජ මාධ්‍ය ජාලයක පළ කිරීම මගින් ඇතැම් කතෝලිකයින්ගේ විරෝධය ද මතුකර ඇත. නිව්යෝක් ප්‍රාන්ත කතෝලික සම්මේලනය විසින් “මෙම රූපයේ කිසිදු බුද්ධිමත් හෝ විහිළුසහගත දෙයක් නැත, ජනාධිපතිතුමනි” යැයි ප්‍රකාශ කර ඇත. “අපි දැන් අපගේ ආදරණීය ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා භූමදාන කර ඇති අතර, කාඩිනල්වරුන් ශාන්ත පේත්‍රුස්ගේ අනුප්‍රාප්තිකයෙකු තේරීමට කාඩිනල් සමුළුවට ඇතුළු වීමට සූදානම් වෙමින් සිටින්නේ” යැයි ඔවුන් ඉදිරියට කියා සිටියහ.

කාඩිනල් සමුළුව තුළ පිටස්තර බලපෑම්

වාතිකානු නීති රීති අනුව, කාඩිනල් සමුළුව ඉතා රහසිගත වූ අතර, බාහිර ලෝකයෙන් හුදකලා වේ. කාඩිනල්වරුන් සිස්ටීන් කැපෙල්ලාවේ දොරටු වැසී ඇති විට, ඔවුන්ට බාහිර ලෝකය සමඟ සන්නිවේදනය කිරීමට අවසර නොමැත. මෙම ක්‍රියාවලියට බාහිරින් බලපෑම් කිරීමට උත්සාහ කළහොත් ඔවුන්ට ශාසනයෙන් නෙරපීමට ද හැකිය.

කෙසේ වෙතත්, කාඩිනල්වරුන් සමුළුවට ඇතුළු වීමට පෙර, විවිධ බලපෑම් කල්ලි රෝමයේ සක්‍රිය වී ඇත. “The College of Cardinals Report” නම් වාර්තාවක් කාඩිනල්වරුන්ට ලබා දී ඇති අතර, එහි පාප් ෆ්‍රැන්සිස්ගේ ප්‍රතිසංස්කරණවලට විරුද්ධව යාමට අනුශාසනා අඩංගු වේ. මෙම වාර්තාව අති රක්‍ෂණවාදී කතෝලික මාධ්‍යවේදීන් විසින් සකස් කර ඇති බව පැවසේ.

ඇමරිකානු කාඩිනල්වරුන්ගේ භූමිකාව

ඇමරිකාව තුළ පාප් සමුළුවට සහභාගි වීමට සුදුසුකම් ලත් කාඩිනල්වරුන් 10 දෙනෙකු සිටි අතර, ඒ අතරින් තේරී පත්වූ රොබට් ප්‍රෙවොස්ට්,රේමන්ඩ් බර්ක්, ටිමති ඩොලන්, ජෝසෆ් ටොබින් වැනි ප්‍රමුඛයින් සිටියහ. ඇමරිකානු කාඩිනල්වරයෙකු පාප්වරයෙකු ලෙස තේරී පත්වීමේ ඉඩකඩ අඩු බව ඇතැම් විශේෂඥයින් මින් ඉහත පවසා තිබුනේ ඇමරිකාව දැනටමත් ලෝකයේ බලවත් රටක් බැවිනි. පාප් ධූරය බලවත් නොවන රටවලින් තේරීම සම්ප්‍රදායකි.

“ඇමරිකානු පාප්වරයෙක් සඳහා කිසිදු අවස්ථාවක් නැති බව කෙටි පිළිතුර වේ,” යැයි ඔක්ස්ෆර්ඩ් විශ්වවිද්‍යාලයේ කතෝලික සභා ඉතිහාසඥ මයිල්ස් පැටන්ඩන් සඳහන් කර තිබුණි. “ජනාධිපති ට්‍රම්ප්ගේ සහාය ප්‍රකාශ කිරීම කාඩිනල්වරුන් අනුමත කරනු ඇතැයි සිතීම ඉතා සැක සහිතය.”

පාප් පදවිය ලබා ගැනීමට බාහිර දේශපාලන බලපෑම් කළ නොහැකි වුවත්, ට්‍රම්ප් සහ ඔහුගේ සහාය දක්වන ධනවත් කතෝලික සංවිධානවල ක්‍රියාකලාපය මෙම සමුළුව වටා ඇති දේශපාලනික වාතාවරණයට බලපෑම් කර ඇති බව පෙනී යයි.
(ස්කයි නිවුස් පළකළ වාර්තාව ඇසුරිනි)