ට්‍රම්ප් සහ ඇමේසන් හිමිකරු අතර විරසකය කරළියට

ඇමසන් සමාගමේ නිර්මාතෘ සහ වොෂිංටන් පෝස්ට් පුවත්පතේ හිමිකරු වන ජෙෆ් බෙසෝස් සහ ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් අතර සම්බන්ධතාවය වසර ගණනාවක් තිස්සේ පවතින ප්‍රසිද්ධ ආරවුල්, දේශපාලන ගැටුම් සහ ව්‍යාපාරික ආරවුල්වලින් සලකුණු වී තිබේ. මෙය අද (29) අලුත්වූයේ ට්‍රම්ප් ජනපති පදවියට පත්ව දින 100 පිරීම නිමිත්තෙන්

ධවල මන්දිරයේ පැවති මාධ්‍ය සාකච්ඡාවේදීය. ට්‍රම්ප්ගේ නියෝජිතයින් එහිදී ඇමේසන් හිමිකරුට එරෙහිව විවිධ චෝදනා ගොනු කර තිබුණි.

ආරවුලේ සම්භවය සහ ස්වභාවය

මෙම ගැටුම ආරම්භ වූයේ 2015 වසරේ පමණ සිටය. එවකට ජනාධිපති අපේක්ෂකයෙකු වූ ට්‍රම්ප්, ඇමසන් සමාගම බදු මග හැරීම ගැන චෝදනා කළ අතර, බෙසෝස්ගේ වොෂිංටන් පෝස්ට් හිමිකාරීත්වය විවේචනය කරමින්, එය ඇමසන් සමාගමේ වාසිය සඳහා දේශපාලනය කෙරෙහි බලපෑම් කිරීමට භාවිතා කරන බව යෝජනා කළේය.

ට්‍රම්ප් නිතර එම පුවත්පත “ඇමසන් වොෂිංටන් පෝස්ට්” ලෙස හඳුන්වමින් එය අසාධාරණ ආවරණයක් ලබා දෙන බව චෝදනා කළ අතර, එයට එරෙහිව අපහාස නීති භාවිතා කිරීමට පවා තර්ජනය කළේය.

බෙසෝස් මේ සඳහා ප්‍රසිද්ධ විහිළු සහිතව ප්‍රතිචාර දැක්වූ අතර, ඔහුගේ බ්ලූ ඔරිජින් රොකට් මගින් ට්‍රම්ප්ව අභ්‍යවකාශයට යැවීම ගැන විහිළු කළේය.

ප්‍රධාන ගැටුම් අවස්ථා

ව්‍යාපාරික සහ බදු ආරවුල්

ට්‍රම්ප් ඇමසන් සමාගම බදු ගෙවන සිල්ලර වෙළඳුන්ට හානි කරන බවත්, අසාධාරණ තැපැල් ගාස්තු මගින් ප්‍රතිලාභ ලබන බවත් චෝදනා කර ඇත. මෙම චෝදනා පුළුල් ලෙස විවාදයට ලක් වී ඇති අතර, සමහර අවස්ථාවලදී විශ්ලේෂකයින් විසින් ප්‍රතික්ෂේප කර ඇත.

JEDI කොන්ත්‍රාත්තුව

2019 දී, ඇමසන් සමාගම පෙන්ටගනයට එරෙහිව නඩු පැවරුවේ, ට්‍රම්ප් බෙසෝස් සහ වොෂිංටන් පෝස්ට් කෙරෙහි ඇති වෛරය නිසා ඩොලර් බිලියන 10ක පරිගණක ක්ලවුඩ් කොන්ත්‍රාත්තුවක් මයික්‍රොසොෆ්ට් සමාගමට ප්‍රදානය කිරීම අනිසි ලෙස බලපෑම් කළ බවට චෝදනා කරමිනි.

තීරුබදු සහ වෙළඳ ප්‍රතිපත්තිය

2025 අප්‍රේල් මාසයේදී, ඇමසන් සමාගම එහි වෙබ් අඩවියේ ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදු නිසා භාණ්ඩ මිල ගණන් කෙරෙහි ඇති බලපෑම ප්‍රදර්ශනය කිරීම ආරම්භ කළ විට ආතති නැවත උත්සන්න විය. ට්‍රම්ප් පරිපාලනය මෙය “සතුරු සහ දේශපාලනික” ක්‍රියාවක් ලෙස හඳුන්වා දුන්නේය.

පෞද්ගලික සහ දේශපාලන මානයන්

ට්‍රම්ප්ගේ වෛරය පෝෂණය වී ඇත්තේ වොෂිංටන් පෝස්ට් පුවත්පත ඔහුගේ පරිපාලනය සහ මැතිවරණ ව්‍යාපාරය පිළිබඳව විවේචනාත්මක ආවරණය කිරීම මෙන්ම, බෙසෝස්ගේ ධනය පිළිබඳ පෞද්ගලික ඊර්ෂ්‍යාව නිසාත් ය.

මෙම ගැටුම බොහෝ විට එක් පැත්තකින් පමණක් පැවති අතර, ට්‍රම්ප් සමාජ මාධ්‍ය සහ පොදු පෙනී සිටීම් භාවිතා කරමින් බෙසෝස් සහ ඔහුගේ ව්‍යාපාරවලට පහර දුන් අතර, බෙසෝස් සමහර අවස්ථාවලදී වඩාත් මධ්‍යස්ථ පොදු ස්ථාවරයක් පවත්වාගෙන යාමට උත්සාහ කර ඇත.

වෛරය තිබියදීත්, ඇමසන් සහ බ්ලූ ඔරිජින් සමාගම් ෆෙඩරල් කොන්ත්‍රාත්තු බිලියන ගණනක් දරන බැවින් සහ නියාමන හා දේශපාලන පීඩනයන්ට නිරාවරණය වී ඇති බැවින්, අවශ්‍ය අවස්ථාවලදී බෙසෝස් ට්‍රම්ප් පරිපාලනය සමඟ කටයුතු කිරීමට උත්සාහ කර ඇත.

මෑත කාලීන සිදුවීම්

2025 වසරේදී, ඇමසන් සමාගම ට්‍රම්ප්ගේ තීරුබදුවලට ප්‍රසිද්ධියේ විරුද්ධ වීම නිසා මෙම ගැටුම නැවත මතුවී ඇත. ධවල මන්දිරය බෙසෝස්ව විවේචනය කරන්නේ පරිපාලනයේ වෙළඳ ප්‍රතිපත්ති වලට එරෙහිව මහජන මතය වෙනස් කිරීම සඳහා සැලසුම් කරන ලද දේශපාලන පියවරක් ලෙස දකින දේ සම්බන්ධයෙනි.

සමහර වාර්තා වලට අනුව, ට්‍රම්ප් පරිපාලනයක් යටතේ ඔහුගේ ව්‍යාපාරික අවදානම් ගැන දැනුවත්ව සිටින බෙසෝස්, ප්‍රායෝගික ප්‍රවේශයක් අනුගමනය කිරීමට උත්සාහ කර ඇති නමුත්, මූලික ආතතීන් තවමත් ශක්තිමත්ව පවතී.

මෙම දිගින් දිගටම පවතින ආරවුල නිසා ඇති වන ව්‍යාපාරික, මාධ්‍ය සහ දේශපාලන බලපෑම් අඛණ්ඩව දෙපාර්ශවය අතර සම්බන්ධතා තවදුරටත් අවුල් කරන අතර, එය දේශපාලනය සහ ව්‍යාපාරික ලෝකය අතර ඇති සංකීර්ණ අන්තර්ක්‍රියාවන් පිළිබඳ පැහැදිලි උදාහරණයක් ලෙස දැක්විය හැකිය.

මෙම ආරවුල තුළ, ජනාධිපති ට්‍රම්ප් විසින් ඇමසන් සමාගමේ බදු ක්‍රියාපටිපාටි, තැපැල් ගාස්තු සහ ෆෙඩරල් කොන්ත්‍රාත්තු ලබාගැනීම වැනි කරුණු සම්බන්ධයෙන් නිරන්තර විවේචන ඉදිරිපත් කරන අතර, බෙසෝස් ඊට ප්‍රතිචාර දක්වා ඇත්තේ සාපේක්ෂව සංයමයකින් යුතුවය. නමුත් 2025 දී තීරුබදු පිළිබඳ ප්‍රශ්නය මත මෙම ගැටුම නැවත උත්සන්න වී ඇති අතර, එය ඉදිරි කාලයේදී දෙරටේ දේශපාලන සහ ආර්ථික සම්බන්ධතා කෙරෙහි සැලකිය යුතු බලපෑමක් ඇති කළ හැකිය.