“මීළඟ පාප් වහන්සේ වීමට හොඳම අවස්ථාව ඇත්තේ කුමන කාදිනල්තුමාටද?” යනුවෙන් පෝලන්තයේ Gazeta Wyborcza පුවත්පතේ ජාකුබ් ජෙස්සා විමර්ශනයක් කර තිබේ. මෙම ප්‍රශ්නයට පිළිතුර කවුරුන් දන්නේද? වතිකානුව එහි කුමන්ත්‍රණ, දේශපාලන උපක්‍රම සහ උපාමාරු සඳහා ප්‍රසිද්ධය. පාප්තුමා තෝරා පත් කර ගැනීමේ සභාව (papal conclave) තරම් රහසිගත දෙයක් වෙන කිසිවක් නැත.
ෆ්‍රැන්සිස් පාප් වහන්සේගේ අභාවයෙන් සති කිහිපයකට පසු, වයස අවුරුදු 80ට අඩු කාදිනල්වරුන් 135 දෙනා සිස්ටීන් දේවස්ථානය තුළ තමන්ව හුදකලා කර ගනිමින් ඡන්දය දීමට සහ නැවත නැවතත් ඡන්දය දීමට සූදානම් වනු ඇත. සෑම වතාවකම තම ඡන්ද පත්‍රිකා පුළුස්සා කළු දුමාරයක් යවමින්, “අවසානයේ වතිකානුව මතින් සුදු දුමාරය දිස්වන තෙක්” ඔවුහු මෙම කාර්යය කරගෙන යනු ඇත.
ඔට්ටු අල්ලන්නන්ට ඔවුන්ගේ ප්‍රියතමයන් සිටිය හැකි නමුත්, දේවස්ථානය තුළ ඕනෑම දෙයක් සිදුවිය හැකිය. “අපේක්ෂකයින් වටා ගොඩනැගෙන සන්ධාන ” වරින්වර බිඳ වැටෙයි. 2013 දී තේරී පත්වීමට පෙර ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා කිසිවකුගේ කෙටි ලැයිස්තුවේ නොසිටියේය. එසේ වුවද, ඡන්ද විමසීම් පහකින් පමණක් ඔහු තේරී පත් වූ අතර, ඡන්දය දීමට ගත වූයේ පැය 24ක් පමණි.
“කටකතාවට අනුව මෙම සභාවද වැඩි කලක් නොගෙන තෝරාගැනීම කරනු ඇත,” ඉතාලියේ La Stampa පුවත්පතේ මාර්චෙලෝ සෝර්ගි පවසා තිබේ.
මන්ද මේ වසර මුලදී පාප්තුමා සති පහක් රෝහල්ගතව සිටි විට නිල නොවන “පූර්ව සභාවක් දැනටමත් ආරම්භ වී තිබූ” බැවිනි. කටකතාවට අනුව කාදිනල්වරු සොයන්නේ “අලුත්වැඩියා කරන්නෙකු” – ප්‍රතිසංස්කාරක ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමාගේ කම්පනයෙන් ඉරිතැලී ගිය දේ නැවත එකට එකතු කර ප්‍රතිසංවිධානය කිරීමේ දුෂ්කර කාර්යය ඉටු කළ හැකි කෙනෙකි.
ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා මතු කළ ප්‍රශ්නවලට පිළිතුරු සෙවීම මීළඟ පාප්තුමාට පැවරෙයි. “කාන්තාවන්ට යම් අවස්ථාවක දිව්‍ය පූජාව පැවැත්වීමට අවසර දෙනවාද? සමලිංගිකයින්ට ආශීර්වාද කිරීම දිගටම කළ යුතුද? විවාහක පූජකවරුන් පිළිගන්නවාද?” යන ප්‍රශ්න විසඳන මීළඟ පාප්තුමා විය යුත්තේ රාජ්‍ය තාන්ත්‍රික ක්‍රමවේද සහ වතිකානුවේ ක්‍රමවේදයන් යන දෙකෙහිම ගැඹුරින් මුල් බැස ගත් කෙනෙකි.
එම නිසා පෙනෙන්නට ඇති පැහැදිලි තේරීම වන්නේ වතිකානු රාජ්‍ය ලේකම්වරයා වූ ඉතාලි ජාතික පියෙට්‍රෝ පැරොලින් කාදිනල්තුමාය. ඔහු නියත වශයෙන්ම පෙරමුණේ සිටින්නා බව රුමේනියාවේ Contributors පත්‍රිකාවේ රාඩු කාර්ප් ද පවසයි.
නමුත් තවත් නම් රාශියක් තිබේ. 2013 දී ආර්ජන්ටිනාවේ ජෝර්ජ් මාරියෝ බර්ගෝග්ලියෝ තෝරා පත් කර ගෙන ෆ්‍රැන්සිස් නම ගත් විට, ලතින් ඇමරිකාව පල්ලියේ ප්‍රමුඛතා කලාපය ලෙස සැලකිණි. “2025 දී කතෝලික පල්ලිය සඳහා ප්‍රමුඛතා වන්නේ අප්‍රිකාව සහ චීනයයි.”
අප්‍රිකාවේ පල්ලිය වර්ධනය වෙමින් පවතින නමුත් පෙන්තකොස්තවාදයේ වැඩිවන තරඟකාරිත්වයට මුහුණ දෙයි. සමහර විට ඝානාවේ පීටර් ටර්ක්සන් හෝ කොංගෝවේ ෆ්‍රිඩොලින් අම්බොන්ගෝ උදව් කළ හැකිය. ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා සමග සැලකිය යුතු ජනතා සම්බන්ධතා ඇති කළ බැවින්, පිලිපීනයේ ලුයිස් ඇන්ටෝනියෝ ටැග්ලේ වැනි ආසියානු කෙනෙක් හොඳම කෙනාද විය හැකිය.
කෘත්‍රිම බුද්ධියේ අනාවැකි
“අනාගත පාප්තුමා කවුරුන්දැයි AI චැට්බොට් එකකින් අසන්නටඉතාලියේ La Repubblica පුවත්පතේ බෲනෝ රුෆිලි උත්සාහ කර තිබේ.
* චීනයේ DeepSeek අනුමාන කිරීම ප්‍රතික්ෂේප කළේය
* Meta හි AI, තත්‍ය කාලීන තොරතුරු තිබිය යුතු වුවද, ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමා තවමත් ජීවතුන් අතර සිටින බව අවධාරණය කළේය
* එලොන් මස්ක්ගේ Grok “නියත වශයෙන්ම වඩා දැනුවත්ව සිටි” අතර, පාප්තුමාගේ දේශපාලනයේ තත්ත්වය පිළිබඳ තාර්කික විශ්ලේෂණයක් ලබා දෙමින් පැරොලින් තෝරා ගත්තේය
* Perplexity සහ Google හි Gemini ද පෙරමුණේ සිටින තේරීම වූ පැරොලින් තේරීම සමඟ ගියේය
නමුත් ChatGPT වඩාත්ම සිත්ගන්නා සුළු විය: ගෙවන අනුවාදය පැරොලින් තෝරා ගත් නමුත්, නොමිලේ අනුවාදය වල්ඩ් කාඩ් එකක් සඳහා ගිය අතර, තරුණ, ආසියානු සහ ෆ්‍රැන්සිස් පාප්තුමාට සමීප ටැග්ලේ තෝරා ගත්තේය.
“AI ට ‘දිව්‍ය කැමැත්ත’ වෙත ප්‍රවේශයක් තිබේද? අපි ඉක්මනින්ම දැන ගනිමු,” බෲනෝ රුෆිලි මේ අනුව අසා තිබේ.
මීළඟ පාප් වහන්සේ කවරෙක් වේවිද යන ප්‍රශ්නය වතිකානුවේ රහස්මය බව සහ සංකීර්ණ බව අවධාරණය කරයි. ඉතාලි ජාතික පියෙට්‍රෝ පැරොලින් කාදිනල්තුමා සම්ප්‍රදායික තේරීම ලෙස පෙනෙන අතර, අප්‍රිකානු හෝ ආසියානු අපේක්ෂකයින් පල්ලියේ නව ප්‍රමුඛතා පිළිබිඹු කළ හැකිය. කෘත්‍රිම බුද්ධිය පවා විවිධ අනාවැකි ඉදිරිපත් කරන අතර, සැබෑ තීරණය සිස්ටීන් දේවස්ථානයේ රහසිගත සභාවේදී පමණක් හෙළි වනු ඇත.
Saru FM Media
